ریشه لغوی :
زمین شناسی نفت از دو کلمه Petroleum
Geology تشکیل شده که اصطلاح پترولیوم )روغن سنگ) ، دو کلمه لاتین پترا ، یعنی سنگ
والیوم ، یا روغن را شامل میشود و Geology هم که به معنی زمین شناسی میباشد.
کلیات :
نفت یا پترولیوم نوعی قیر و یا
بیتومین است که به صورت مجموعهای از هیدروکربورهای مختلف ، به اشکال مایع و یا
گاز در مخازن زیرزمینی وجود دارد. پترولیوم در شیمی و زمین شناسی ، اصطلاحا به
ترکیبات هیدروکربورهای اطلاق میشود که توسط چاههای نفت از داخل زمین استخراج میشوند.
شکل اصلی پترولیوم در داخل مخازن به صورت گاز است که به نام گاز طبیعی نامیده میشود
بخشی از پترولیوم در شرایط متعارفی ( 15 درجه سانتیگراد و 760 میلیمتر فشار جیوه)،
به صورت مایع در آمده که به آن نفت خام میگویند و بخش دیگر به همان صورت گاز باقی
میماند.
تاریخچه و سیر تحولی :
مواد نفتی از زمانهای بسیار
قدیم مورد استفاده قرار میگرفته است. نادر شاه با استفاده از روشن کردن مشعلهای
نفت موفقیت چشمگیری در فتح هندوستان بدست آورد. بیشتر تولیدات نفتی تا نیمه قرن
نوزدهم از طریق چشمههای نفتی با گودالهای کم عمق و چاههای دستی حفر شده در مخازن
نفتی که عمق ، صورت میگرفته است. حفاریهای نسبتا عمیقتر جهت استخراج نفت در ابتدا
در ناحیه پچل بورن فرانسه صورت گرفته است. در این ناحیه ماسههای نفتی در سطح زمین
بطور قابل ملاحظهای گسترده میباشد.
بهرهبرداری از شیلهای نفتی در
سال 1847 در شیلهای کربنیفر ناحیه توربن اسکاتلند آغاز شد. تکنولوژی حفاری با سیم
بکسل در سال 1859 توسط کلنل دریک به کار گرفته شد. همزمان با آن ، رشد سریع حفاری
در آمریکای شمالی و نقاط دیگر جهان آغاز شد. تولید هیدروکربور مایع در نیمه قرن
نوزدهم با احداث و توسعه پالایشگاهها به سرعت توسعه یافت.
با رشد و گسترش پالایشگاهها
انواع تولیدهای نفتی مشتمل بر گازهای سبک ، نفت سبک ، نفت سنگین و مشتقات سنگینتر
هیدروکربوری تولید شد. با شروع جنگ جهانی اول ( 1914 - 1918 ) نیاز به مواد نفتی
به شدت افزایش یافت. اولین چاه نفت در 1859 در یک ساختمان تاقدیسی در ایالت پنسیلوانیای
آمریکا حفر گردید. در ایران هم اولین چاه نفت در 1902 در تاقدیس مسجد سلیمان در
شمال اهواز به نفت رسید.
نفت مایعی از هیدروکربنهای مایع
است (در واقع شامل مواد شیمیایی است که از هیدروژن و کربن تشکیل شده اند). به
علاوه، مواد ناخاص همچون گوگرد نیز همراه با نفت وجود دارد. نفت تصفیه نشده
معمولاً نفت خام نامیده میشود. لغت نفت از ترکیب کلمات لاتین "روغن سنگ"
حاصل شده است.
نفت دارای خصوصیات مختلفی است. برخی از اشکال نفت سیاهرنگ هستند، برخی سبز
تیره هستند و برخی آنقدر رنگ روشن دارند که تحت نام نفت سفید شناخته میشوند. غلظت
نفت متفاوت است از بسیار رقیق تا بسیار غلیظ. نفت خام معمولاً شامل ترکیبی از
هیدروکربنهایی است که وزن مولکولی های متفاوت دارند. نفت خام از نظر ساختار و
خصوصیات متفاوت هستند. با استفاده از تقطیر، نفت تصفیه میشود. نفتی که به عنوان سوخت
مورد استفاده قرار میگیرد، نفت تصفیه شده است.
.
لینک دانلود فایل زمین شناسی نفت